Lễ hội truyền thống là loại hình sinh hoạt văn hoá, sản phẩm tinh thần của người dân được hình thành và phát triển trong quá trình lịch sử. Đó là một sự kiện văn hóa được tổ chức mang tính cộng đồng, xuất phát từ nhu cầu cuộc sống, biểu hiện sự tôn kính của con người với thần linh, phản ánh những ước mơ chính đáng của con người trước cuộc sống mà bản thân họ chưa có khả năng thực hiện.
Hiện nay Việt Nam có khoảng hơn 8.000 lễ hội, Thái Bình có khoảng gần 500 lễ hội đã được khôi phục, duy trì, tổ chức thường xuyên hàng năm. Lễ hội thường diễn ra vào mùa Xuân và số ít vào mùa Thu là hai mùa đẹp nhất trong năm, đồng thời cũng là lúc nhà nông có thời gian nhàn rỗi. Trong tháng 9 âm lịch này, tại Thái Bình có nhiều lễ hội lớn diễn ra, thu hút đông đảo du khách từ khắp mọi miền kéo về trẩy hội, tham gia vào những loại hình vui chơi truyền thống, là điều kiện thuận lợi cho địa phương phát triển du lịch, tạo nguồn thu lớn.
1, Lễ hội mùa thu chùa Keo (từ ngày 13 đến ngày 15/9 âm lịch)
Chùa Keo thuộc xã Duy Nhất, huyện Vũ Thư, tỉnh Thái Bình, thờ Quốc sư Dương Không Lộ vốn được dựng từ thời Lý, đến năm 1630 được xây dựng lại. Chùa Keo được công nhận là Di tích Quốc gia đặc biệt về Kiến trúc nghệ thuật theo Quyết định số 1419/QĐ – TTg ngày 27/09/2012 của Thủ tướng Chính phủ.
Trải qua gần 400 năm, chùa Keo vẫn giữ được khá nguyên vẹn kiến trúc cổ và hiện được coi là 1 trong 3 ngôi chùa gỗ cổ đặc biệt trong số 10 kiến trúc cổ tiêu biểu của Việt Nam và là ngôi chùa cổ có quy mô kiến trúc gỗ lớn nhất toàn quốc. Chùa gồm 17 tòa, 128 gian. Toàn bộ các công trình đều được chạm khắc tinh sảo, đặc biệt là bộ cánh cửa tam ngoại được coi là tác phẩm điêu khắc gỗ độc nhất vô nhị. Gác chuông cao chất ngất 3 tầng với lối kiến trúc hào hoa, xưa nay vẫn được xem là một trong những biểu tượng của nền văn hóa, văn minh sông Hồng. Với ý nghĩa to lớn đó Chùa Keo được xếp đứng đầu trong 144 di tích văn hoá – lịch sử ở Thái Bình, và đựơc tỉnh rất chú trọng đầu tư giữ gìn và phát triển du lịch.
Nếu hội Xuân (mồng 4 Tết Nguyên đán) là hội lễ nông nghiệp, hội thi tài thì hội Thu ngoài tính chất là hội thi tài còn là hội lịch sử, hội văn nghệ. Nhiều lễ tiết trong hội Thu làng Keo (từ ngày 13 đến ngày 15/9 âm lịch) mang tính tôn giáo lại đậm đà sắc thái của những sinh hoạt văn hoá dân gian Thái Bình (diễn xướng, thi cúng, thi thổi kèn, thi đánh trống, thi bơi trải…). Đây được coi là hội lớn nhất, nổi tiếng cả vùng, thu hút hàng vạn du khách từ khắp nơi đổ về:
Dù cho cha đánh mẹ treo
Em cũng không bỏ hội Keo hôm rằm.
2, Lễ hội làng Lại Trì (từ 11 đến 13 tháng 9 âm lịch)
Đình, đền Lại Trì thuộc xóm 4, xã Vũ Tây, huyện Kiến Xương, tỉnh Thái Bình đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận là Di tích Quốc gia theo quyết định số 1262/QĐ-BVHTTDL ngày 14/4/2011. Đình thờ Đại pháp thiền sư Không Lộ, là người làng Giao Thuỷ, phủ Thanh Hà (tỉnh Nam Định).
Ngày trước, làng Lại trì có một đình, một đền, một chùa, một tư văn, một đàn tư võ, một đàn Tiên Nông, được xây dựng trên các gò đất cao giữa làng, ban đầu chỉ là những ngôi nhà nhỏ, mái rạ, sau dần được tu bổ khang trang đẹp đẽ. Đến giữa thời Nguyễn một bộ phận dân cư của làng Lại Trì di cư ra bãi bồi ven sông Trà lập lên xóm mới. Nhân dân xóm này đã xây đình, dựng chùa ngay trên bến sông, rước chân nhang đức thánh ở đình làng Lại Trì ra thờ tại đình mới, chùa mới được gọi theo cái tên dân dã là đình Nổi, chùa Nổi.
Đình Lại Trì là một trong tứ linh từ của huyện Kiến Xương (các di tích khác gồm Đền Đồng Xâm – Xã Hồng Thái, Đền Vua Rộc – xã Vũ An, Đền Sóc Lang – xã Vũ Vinh).
Hội làng Lại Trì tổ chức từ ngày 11 đến ngày 13 tháng 9 âm lịch. Song cửa đình mở đến hết ngày 20. Sáng ngày 21, các phe giáp trong làng sắm sửa lễ mặn rước ra đình tổ chức nam quan, nữ quan, sau đó tổ chức lễ tạ khoá, đóng cửa đình, đem lộc thánh về chia cho nhân dân trong xã.
Ngoài 2 lễ hội lớn trên, trong tháng 9 này tại Thái Bình còn diễn ra nhiều lễ hội lớn, thu hút đông đảo du khách như:
– Hội Đền Côn Giang thuộc xã Thái Hà, huyện Thái Thụy chính hội vào ngày mùng 9 tháng 9 âm lịch.
– Hội Đền Mộ Đạo thuộc xã Vũ Bình, huyện Kiến Xương chính hội vào ngày mùng 10 tháng 9 âm lịch.
– Hội Đền Vô Hối thuộc xã Thụy Thanh, huyện Thái Thụy chính hội vào ngày mùng 10 tháng 9 âm lịch.
– Hội Chùa Hội Đồng thuộc xã Tiến Đức, huyện Hưng Hà chính hội vào ngày 15 tháng 9 âm lịch.
– Hội Đình Vũ Đông thuộc xã Vũ Đông, tp Thái Bình chính hội vào ngày 20 tháng 9 âm lịch.